«Τα πολλά χέρια στο µαλλί,
τα λίγα στο τυρί,
και τα ξερά στο βούτυρο .... »

UNICEF. Κι οδοιπορικό στην Αφρική µε τις εικόνες της ατζέντας.

- Για ιδές εδώ. Σαν ξέλαση.

- Στ' αλήθεια. Κοίτα έκφραση τα πρόσωπα! Αστράφτει η µνήµη, και στη λάµψη να το χωριό στ' αποκαλόκαιρο, και να το αραποσίτι στην αυλή σωρός να πρέπει να ξεφυλλιστεί. Και χρειάζονται χέρια και χέρια. Ο λόγος λέει: «Τα πολλά χέρια στο µαλλί, τα λίγα στο τυρί, και τα ξερά στο βούτυρο ... ».

Με µια κουβέντα ξέλαση. Ν' αγιάσει που είχε πρώτος την ιδέα. Δουλειά    µαζί µε χαροκόπι! Ν'αγιάσει χίλιες δυο φορές. Θα ξεφυλλίσουµε το αραποσίτι, ειδοποιείται η γειτονιά, και το «ναι» δεδοµένο στο κάλεσµα που
απευθύνεται - κοντά στο νου κι η γνώση - στους νέους ανθρώπους, που έχουν τα χέρια γλήγορα και την καρδιά ανοιχτή στο γέλιο.

Από τους απάνω και τους κάτω µαχαλάδες θα καλεστούν οι συγγενείς, οι φίλοι, οι κουµπάροι. Γιορτή και τούτη µε τον τρόπο και τους νόµους της, που ορίζουν νάσαι φρόνιµος στη διαλογή και στα φερσίµατά σου. Δε µπάζεις τον καθένα σπίτι σου. Χίλιο-λογιώνε άνθρωποι. 'Αλλοι οι γειτόνοι
σου. Τους ξέρεις. Κι ούτε µπορείς να κάνεις διάκριση, γιατί το γείτονα πρώτα θα ιδείς και δεύτερα τον ήλιο. Εξ άλλου όπου έχει το θάρρος θάρθει. Και καλοδεχούµενος.

Η γειτονιά λοιπόν, οι συγγενείς, οι φίλοι, οι κουµπάροι. Έπειτα δανεικά είν' ετούτα. Σήµερα εγώ, αύριο εσύ. Εκτός κι αν η σοδειά σου είναι µικρή και τη βολεύεις µοναχός σου λίγο λίγο. (Κι ήσαν πολλές στ' αλήθεια οι µικρές σοδειές).

- Έχουµε ξέλαση. Θαρθείτε;

- Εξάπαντος. Μετά χαράς.

Και µε το πέσιµο της νύχτας φτάνουν. Ένας, δυο, τρεις, πέντε, είκοσι, σαράντα ... Κορίτσια περισσότερα κι αγόρια. Και παντρεµένες µε τους άντρες τους, κι ηλικιωµένοι κάπου κάπου.

Χαρούµενη όψη, ρούχα της δουλειάς. Κυκλώνεται ο σωρός στη βάση, και τα παιδιά στην κορυφή. Του «κάστρου» οι αφεντάδες!

- 'Αει και του χρόνου και καλώς εσµίξαµε. Γυµνός προβάλλει ο κίτρινος καρπός. Δέκα κοµµάτια, είκοσι, πενήντα, εκατό... Πιάνει να παίρνει σχήµα η πυραµίδα.

- Τοαµίλητο νερό ήπιε ο κόσµος; σήµερα, κι έπεσε τόση σοβαρότη; Σπίθα ν' ανάψει ο τόπος απ' τα γέλια! Από δω και πέρα δε θα υπάρξουν «σοβαρά». Τα πάντα αστεία θάναι. Ο πόλεµος µε τα ντρουµπούκια, τα στιχάκια, τα «ξεδιάντροπα» αινίγµατα. Ως κι ο παππούλης παίρνει µέρος και λιγωνεται ....

Σαϊτες πάνε κι έρχονται τα χέρια. Ψηλώνει η πυραµίδα του καρπού. Τα σωθικά του «κάστρου» τρίζουν ...

\

«Σ' αυτό το σπίτι πούρθαµε καλέ σήµερα ... » λαγαρό το τραγούδι θα σκίσει τη νύχτα. Στην αντιφώνηση θα βρουν την ευκαιρία για κρυφοµιλήµατα οι ανύπαντροι µε τις κοπέλλες... Ματιά ή λόγος δε θα τους λοχέψει. Στη ρούγα ίσως τους ζευγαρώσουνε την Κυριακή. Μα εδώ προστάζει ο νόµος να µη βλέπεις ...

Κι άλλο τραγούδι. Κι άλλο. Κι άλλο ... Και το φεγγάρι - φανερό -      ζηλεύει, και βάλθηκε να µας πλανέψει µε την οµορφιά του.

Μπρρρ ... και σωριάζεται το «κάστρο». Μαζί κι οι αφεντάδες του!

- Μπράβο ξεφτέρια µου. Φρεγάδες και λεβέντες. Ούτε δυο ώρες δε µας πήρε.

Σπάσ' τα ρολόγια. Απόστασε κανένας;
- Κα-νέ-νας!

- Ε, µα να κοιµηθούµε κι όλας. Μας περιµένει η ταχινή. Για τους δασκάλους τα ραχάτια βλέπεις ...

(Καηµένα γηρατειά. Καηµένη νειότη. Καθένας µε το µέτρο και το δίκηο του).

'Αει και του χρόνου.

- Τα κόπια µας τώρα! Η µπουγάτσα έτοιµη;

- Όπως τη θέλει η όρεξή σας. Πάρτε θέση.

Κύκλος ολόγυρα στα -λιόπανα. Στο χαμηλό  τραπέζι οι µπογάτσες µοσκοµύριστες µε τα κεντίδια τους σαν ήλιοι ... Χασές το τυρί στη σουπιέρα, και τα σταφύλια στο ταψί δροσιά και µέλι ...

- Η ντροπή πεινάει έχουν να λένε. Ξένος δεν είν' εδώ κανένας ...

Η αρχή να γίνει. Πήραν όλοι; Και σταφύλια; Και τυρί; Α, µπράβο.

Μµµ νοστιµάδα! Γεια στα χέρια της κυράς.

Μωρ πεντεσπάνι ...

Ούτε- στον παράδεισο.
- Χέρια τη φτιάσαν.

- Με το φεγγάρι τόπλασε, τόψησε µε τον ήλιο, και µε τ' αστέρια τα χρυσά κέντησε τη θωριά του, να το µεγάλο παίνεµα... ποιητικά!

Παράδεισος µε ψαλµουδιές κι αγγέλους λέει.Κολοκύθια τούµπανα. Ας ξέρανε από ξέλαση και σούλεγα οι φυλλάδες τι θα γράφαν.

Πολύχρονοι οι νοικοκυραίοι.
Καλοφάγωτο.

Υγεία. Και να ξανασµίξουµε του χρόνου.
Να µας αξιώνει πάντα τέτοια ...

Ευχαριστηµένοι όλοι; Χόρτασαν; Κανένας παραπονεµένος; , Ακου κουβέντες. Δε λες πώς στέκεται η καρδιά στα στήθεια µέσα! ...

«Σαν τούτη νύχτα ρουσούλα µ' κι άλλη µια, νάσαντ' ούλα, ούλα τα βράδια. Τα βράδια χαϊδεµένη µου ... » στο πόδι το τραγούδι. Ξεκόβεις εύκολα από της χαράς την αγκαλιά; Ωστόσο η αυριανή ξε-
κίνησε, θυµίζει η φρονιµάδα. Πάµε ...

Στα σταυροδρόµια σβύνουνε φωτιές και γέλια.

Τ' όνειρο θα σκορπίσει στη φεγγοβολιά. Πάπλωµα στο χωριό η σιωπή της νύχτας ...

, Αει και του χρόνου. Καληνύχτα.

UNICEF. Κι οδοιπορικό στην Αφρική µε τις εικόνες της ατζέντας.

- Πράγµατι. Ίδια ξέλαση.

- Δες πώς χαµογελούν ευτυχισµένοι!.,.

Έτη φωτός πλουσιώτερη η ζωή µας.

Φτωχά η χαρά µας και το γέλιο.
      Γ ι α τ ί; ρωτάµε.
      Π ο ι ο ς θα δώσει την απάντηση;

Μαρία Παναγοπούλου