Το φετινό Μάρτιο συμπληρώθηκαν 6 χρόνια (6-3-2010) από τότε που έφυγε από κοντά μας ο αείμνηστος Ηλ. Θ. Χειμώνας, επί σειρά ετών πρόεδρος του Συνδέσμου μας και ενεργό μέλος του από το 1976, με έντονη συλλογική δράση. Γεννήθηκε το 1945 στους Αράπηδες, συνοικισμό του χωριού Σέρβου, τελείωσε το Γυμνάσιο Λαγκαδίων και σπούδασε στην Στρατιωτική Ιατρική Σχολή. Έγινε διδάκτωρ Πανεπιστημίου και υπηρέτησε ως ιατρός καρδιολόγος στην Αεροπορία, από όπου αποστρατεύθηκε με το βαθμό του υποπτεράρχου. Παράλληλα ασκούσε ελεύθερο επάγγελμα και έτσι είχε την ευκαιρία να εξυπηρετήσει πολλούς πατριώτες.

Στη μνήμη του αφιερώνω αυτό το άρθρο

Χ. Ι. Μαραγκός

                                                                                ******

Είναι γνωστή η ρήση που λέει πως: «Για να πάει κανείς μπροστά πρέπει να κοιτάει και πίσω». Ανάλογη είναι και η φράση: «κοίτα πίσω για να δεις το μέλλον σου». 

Επειδή όλοι οι πατριώτες θέλουν να πάει μπροστά ο Σύνδεσμος του χωριού μας, όπως αυτό επιβεβαιώθηκε και στη Γενική Συνέλευση τον Αύγουστο του 2015 στο χωριό, καλό είναι να γυρίσουμε τα μάτια μας λίγες δεκαετίες πίσω και να δούμε σε αδρές γραμμές ποιες ήταν οι δράσεις του Συνδέσμου μας και καθένας ας εκτιμήσει σε ποιο βαθμό αυτές ωφέλησαν το χωριό και τους πατριώτες.

Όπως γνωρίζουν όσοι παρακολουθούν τα συλλογικά μας πράγματα, εδώ και σαράντα χρόνια εκδίδεται η εφημερίδα του Συνδέσμου «Αρτοζήνος», στις σελίδες της οποίας έχουν καταγραφεί όλα σχεδόν τα αξιόλογα γεγονότα που συνέβησαν αυτή την περίοδο και αφορούν τους απανταχού της γης Σερβαίους. Ακόμη, έχουν καταγραφεί και έγιναν γνωστές πλείστες όσες πληροφορίες που έχουν σχέση με την μακραίωνη ιστορία του τόπου μας, πολλά ήθη και έθιμα άγνωστα σε πολλούς πατριώτες και γενικά ήρθαν στην επικαιρότητα θέματα που ενδιαφέρουν τους πατριώτες, αλλά και άλλους κατοίκους των γειτονικών χωριών και όχι μόνο. Ας αρχίσουμε λοιπόν να ξεφυλλίζουμε τον «Αρτοζήνο».

Το πρώτο φύλλο εκδόθηκε τον Αύγουστο του 1976 από το τότε ΔΣ του Συνδέσμου, (είχε εκλεγεί στις 21/3 της ίδιας χρονιάς) με πρόεδρο το γιατρό Στάθη Δάρα (φωτογραφία), (αντιπρόεδρος Χ. Ι. Μαραγκός, ταμίας Η. Π. Κωνσταντόπουλος, γραμματέας Κ. Χρονόπουλος και μέλη Η. Ι. Γιαννακόπουλος, Χ. Γ. Κωνσταντόπουλος, Θ. Γ. Τρουπής, Η. Θ. Χειμώνας και Β. Ι. Δάρας που παραιτήθηκε και τη θέση του πήρε ο Ι. Κ. Μπόρας, σημερινός πρόεδρος του Συνδέσμου). Από τα 9 τελικά μέλη του τότε ΔΣ, 3, ο Ηλ. Γιαννακόπουλος, ο Χρ. Κωνσταντόπουλος και ο Ηλ. Χειμώνας έχουν φύγει από κοντά μας. Επίσης τρία είναι σήμερα στο ΔΣ του Συνδέσμου: Ι Μπόρας πρόεδρος, Χ. Μαραγκός γραμματέας και Θ. Τρουπής, μέλος.

Η διάνοιξη του δρόμου προς Αράπηδες

Το πρώτο θέμα που απασχολούσε τότε το Σύνδεσμο ήταν η συνέχιση του δρόμου από το χωριό προς το συνοικισμό Αράπηδες. Στην πρώτη σελίδα δημοσιεύεται εκτεταμένο άρθρο για το δρόμο, με σχεδιαγράμματα από τον αείμνηστο Ηλία Χειμώνα, με αναφορά και ιδιαίτερη έμφαση στην αναγκαιότητα κατασκευής αυτού του έργου, που ήταν επιθυμία των πατριωτών από την εποχή που έγινε η διάνοιξη του δρόμου « Σαρά-Σέρβου». Του δρόμου που αντί να συνεχίσει ευθεία προς Αράπηδες έστριψε προς το χωριό Λυκούρεσι! Κάποιοι έχουν ασφαλώς ευθύνη γι΄αυτό και η ιστορία επιφυλάσσει κριτική για όλους.

Σχετικά με το θέμα του δρόμου πρέπει να υπογραμμιστεί πως η προσπάθεια του ΔΣ για την έναρξη της διάνοιξης ήταν επίμονη και εξαιρετικά κοπιαστική. Σημασία τελικά έχει πως οι προσπάθειες ευοδώθηκαν και με τον κατάλληλο συντονισμό και χειρισμό άρχισε η εκτέλεση του έργου με ουσιαστική ευθύνη και χρηματοδότηση του Συνδέσμου, κυρίως από τις προσφορές των πατριωτών (Οι πατριώτες πρόσφεραν ότι μπορούσε ο καθένας σε χρήμα ή και προσωπική εργασία για τα τεχνικά έργα).

Έτσι την Κυριακή 22 Αυγούστου 1976 μετά τη λειτουργία έγινε αγιασμός από τον αγαπητό στους πατριώτες παπα-Σωτήρη στο προαύλιο του ναού της Κοίμησης της Θεοτόκου, με όλους τους πατριώτες παρόντες και την μπουλντόζα …από δίπλα.

Ο παπά-Σωτήρης με βαθειά συγκίνηση είπε μετά τον αγιασμό (φωτογραφία)

«Εύχομαι εκ βάθους καρδίας να πάνε τα έργα μας με ευόδωση και αγάπη, χωρίς καμία διχόνοια. Και αν κανείς κάποτε είπε καμιά κουβέντα από δω και πέρα ας μην ξαναπεί».

Στη συνέχεια ο πρόεδρος Στάθης Δάρας είπε μεταξύ άλλων.

«…Τη χρησιμότητα αυτού του έργου θα τη δούμε σε ένα-δύο χρόνια που θα ενωθούμε με τα άλλα χωριά. Δεν εξετάζουμε το παρελθόν, από δω και πέρα με αγάπη ομόνοια και κατανόηση ενωμένοι θα εργαστούμε για το καλό του χωριού μας…».

Τέλος ο πρόεδρος του χωριού Η. Σχίζας έδωσε το σύνθημα «Ξεκινάμε» και η μπουλντόζα πέρασε μπροστά από το σπίτι της «Μαρκούτσι», ενώ ακούγονταν οι φωνές των πατριωτών «καλορίζικο» και ο Γιάννης από τους Αράπηδες έσφαζε τον κόκκορα για τα καλορίζικα (φωτογραφία δεξιά).

Το βράδυ η μπουλντόζα είχε φτάσει κοντά στου Μηλιάνθη.

Για το έργο αυτό, ιδιαίτερα για τις προσδοκίες τη χαρά και την αγαλλίαση των πατριωτών με την έναρξη της διάνοιξης, γράφει με το δικό της μοναδικό λογοτεχνικό τρόπο η αείμνηστη πατριώτισσα Μαρία Παναγοπούλου σε δύο άρθρα, που δημοσιεύτηκαν στα 2 πρώτα φύλλα του Αρτοζήνου και θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα για να τα θυμηθούν ξανά οι πατριώτες εκείνο τον άθλο του Συνδέσμου. Πλέον αυτού η Μαρία στέλνει και ένα μήνυμα στους νεότερους κυρίως πατριώτες -που αναγκαστικά θα είναι οι συνεχιστές του Συνδέσμου- πως με την ομόνοια και την κατανόηση των συλλογικών δυσκολιών, μπορούν να γίνουν σημαντικά πράγματα.

Πρέπει να υπογραμμιστεί πως κανείς από τους πατριώτες που κόπηκαν τότε τα χτήματά τους δεν έφερε αντίρρηση στη διάνοιξη του δρόμου και αξίζουν σε όλους συγχαρητήρια.

Για την ιστορία πρέπει να αναφερθεί πως για το θέμα της διάνοιξης του δρόμου είχε προηγηθεί και μία επί πλέον σύσκεψη στην Αθήνα στις 26-5-76 (στο σπίτι του αείμνηστου Χρ. Κωνσταντόπουλου και με πρωτοβουλία του ίδιου) του ΔΣ του Συνδέσμου και του προέδρου του χωριού Η. Σχίζα και συναποφασίστηκαν και συνυπογράφηκαν οι ενέργειες που έπρεπε να γίνουν (για να μιλάμε όλοι την ίδια γλώσσα).

Η έκδοση του «Αρτοζήνου»

Εξ ίσου σημαντικό έργο εκείνη την εποχή ήταν και η έκδοση της εφημερίδας «Αρτοζήνος» από τον Σύνδεσμο, που συνέβαλε τα μέγιστα στην επίτευξη του παραπάνω σκοπού. Η έκδοση τότε δεν ήταν καθόλου εύκολη διαδικασία σε σχέση με τα σημερινά δεδομένα (η τύχη το έφερε ώστε σημερινοί υπεύθυνοι της έκδοσης να ήταν και τότε υπεύθυνοι). Όχι μόνο γιατί όσοι ασχολήθηκαν με αυτό δεν είχαν καμία γνώση του αντικειμένου αλλά και γιατί όλα έπρεπε να τα κάνουν μόνοι τους, από την γραφή των κειμένων μέχρι το κουβάλημα των εφημερίδων από το τυπογραφείο στο γραφείο του αείμνηστου Ηλία Γιαννακόπουλου (όπου γινόταν ταξινόμηση και γραφή διευθύνσεων) , από εκεί στο ταχυδρομείο να κωλύσουν τα γραμματόσημα κλπ.(Στη φωτογραφία το πρώτο φύλλο της εφημερίδας)

Κάποια από τα σχόλια των πατριωτών σχετικά με την έκδοση της εφημερίδας τότε αξίζει να αναφερθούν:

*Η Μαρία Παναγοπούλου εγκαινιάζει τη στήλη «ταχυδρομείο» με ένα γράμμα σχετικά με την εφημερίδα που καταλήγει :

«… Και μ΄αυτή την κατεβασιά στην καρδιά βγήκε αυτό το γράμμα με χίλιες ευχές για το σκοπό και με πολλή αγάπη για κάθε πατριώτη».

*Ο αείμνηστος πατριώτης λογοτέχνης Θ. Κ. Τρουπής έγραψε για την εφημερίδα:

«…Το έργο αυτό είναι το ποιο σοβαρό απ΄ όσα μέχρι σήμερα έφτιαξαν οι πατέρες μας». Και με το ψευδώνυμο « Οι λογαριασμοί του Γέρο-χασοημέρη» γράφει για το ίδιο θέμα: «κουμανταρείστε τη με μόνοια και αγάπη να τη χαρείτε. Ένα λείπει στις μέρες σας: η χαρά. Φέρτε κοντά τις καρδιές με μόνοια και αγάπη και θα χαρείτε όσα λειπάσανε εμάς. Με την ευχή μου ο ¨Αρτοζήνος¨ σας να ζήσει σαν τον εδικόνε μας».  

*Η Ανδριάνα Η. Κουτσαντριά (πρόσφατη φωτογραφία) υπογράμμισε με έμφαση και με το χαρακτηριστικό της ύφος για το ίδιο θέμα: «…Μακάρι να γίνει. Και λεφτά αν χρειάζονται δίνω». Και ο αείμνηστος Χρηστοντάρας είπε. «Ώδυνεν μυς και έτεκεν Αρτοζήνον». Και αρκετοί άλλοι διάφορα…

Ενημερωτικά αξίζει να αναφερθεί πως το κόστος έκδοσης της εφημερίδας το 1976 ήταν 7.000 δρχ. και σήμερα το τελευταίο φύλλο κόστισε περίπου 700 ευρώ (ποιο ακριβή τότε). Το κόστος του 1ου φύλου καλύφθηκε από τα μέλη του ΔΣ, εκτός από το κόστος του χαρτιού που κάλυψε ο Ν. Ι. Μαραγκός. Το αντίστοιχο κόστος για το 2ο φύλλο κάλυψε ο Θ. Κ. Τρουπής και για το 3ο ο Ν. Αθ. Μαραγκός στη μνήμη του πατέρα του, που πέθανε εκείνη την περίοδο.

Ιστορικά από το Ν. Παπαγεωργίου

Ο πατριώτης Ν. Παπαγεωργίου γράφει άρθρο με τίτλο «οι ρίζες μας» και αναφέρει τα πρώτα ονόματα που υπάρχουν στο δημοτολόγιο του χωριού, μετά την αποκατάσταση της Εθνικής μας ανεξαρτησίας: Πρώτος είναι γραμμένος ο

Ηλίας Αθ. Στρίκος το 1831. Ακολουθούν:

1832 Ιωάννης Η. Γιαννακόπουλος και Θεόδωρος Αν. Κωνσταντόπουλος.

1833 Θεόδωρος Β. Τρουπής και Νικόλαος Χ. Φίλης.

1835 Παναγιώτης Γ. Τερζής.

1836 Παναγιώτης Π. Μπόρας.

1838 Μιχαήλ Η. Μιχόπουλος.

1840 Αθανάσιος Η. Σχίζας (υπάρχει και συνέχεια).

Επίσης, σε άλλη στήλη ο Νίκος περιέγραψε τη μάχη που έγινε στης γριάς το διάσελο στις 11 Μαΐου 1826 μεταξύ των τοπικών οπλαρχηγών και του Ιμπραήμ και παραθέτει σχετικό ιστορικό κείμενο που αναφέρει:

«…χίλιοι δ΄εξ αυτών περίπου πεζοί και ιππείς, χιλιάδες συνοδεύοντας προβάτων και άλλων κτηνών, προσεβλήθησαν εις του Σέρβου και στης γριάς το διάσελο από τους Πλαπουταίους και τον Φώτιον Δάραν και άλλους εκ των εκείσε, οι οποίοι εφόνευσαν τινάς και έσωσαν πάντα τα αγόμενα..».

Το τηλέφωνο του χωριού

Άλλο θέμα εκείνης της εποχής με ιδιαίτερη σημασία ήταν η ανυπαρξία ουσιαστικά τηλεφώνου στο χωριό. Μεγάλος ο αγώνας και οι αγονίες των πατριωτών να επικοινωνήσουν με τους δικούς τους και επίμονες οι προσπάθειες του Συνδέσμου να βρεθεί κάποια λύση. Θα ήταν αστείο να γίνει σύγκριση με τη σημερινή εποχή, που δύσκολα θα βρει κανείς κάποιον χωρίς κινητό στην τσέπη. Πως αλλάξανε οι καιροί!

Κοινωνικά:

    Θάνατοι.

    Στη στήλη με τα κοινωνικά διαβάζουμε για τους θανάτους της

    Μαρίας Σχίζα (Κακίνας) (φωτογραφία δεξιά) από τροχαίο στην Αθήνα, του

    Μαρίνου Σπήλιου Δημόπουλου στην Τρίπολη, της

    Αννιώς Ηλ. Σχίζα (Πετρούλια) στου Σέρβου, του

    ιερομόναχου Δωρόθεου (Δ. Ι. Παρασκευόπουλου) που κηδεύθηκε στη Μονή Προδρόμου και του

   Αθανασίου Ν. Μαραγκού (φωτογραφία αριστερά) που πέθανε στην Αθήνα και κηδεύτηκε στο χωριό    μας  Σέρβου.

Επιτυχίες Σερβιωτόπουλων.

Μεταξύ άλλων διαβάζουμε ακόμη και για τα Σερβιωτόπουλα που εισήχθησαν στο Γυμνάσιο: Η Αικατερίνη Θ. Δημόπουλου, η Χριστίνα Ε. Δάρα και η Ελένη Η. Μπόρα στο Αρσάκειο, η Αθανασία Ι. Κουβέλη και η Ελένη Λ. Παράσχου στο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου, ο Κ. Ε. Μπουρνάς, ο Κ. Ι. Σχίζας και ο Δ. Η. Κωνσταντόπουλος στο Γυμνάσιο Λαγκαδίων, η Βάνια Μ. Μάνου στο Γυμνάσιο Ν. Σμύρνης, η Γεωργία Γ. Βέργου στο Γυμνάσιο Ζωγράφου και η Αγγελική Χ. Παναγοπούλου στη σχολή Ζηρίδη.