Σάββατο μεσημέρι, μια ανοιξιάτικη μέρα, λίγες ώρες πριν φύγω από το χωριό για το …κλεινόν άστυ. Σκέφτηκα πως θα μου ήταν ευχάριστο και τονωτικό συγχρόνως να κάνω μια βόλτα στο πάνω χωριό, αφού εκεί έζησα τα παιδικά μου χρόνια (τα 10 πρώτα χρόνια της ζωής μου) και έχω  χιλιάδες αναμνήσεις, αποθηκευμένες στο βάθος του μυαλού μου.

Βγαίνοντας από το σπίτι μου (στο κέντρο του χωριού) βλέπω στη «Ράχη» τον Ηλία. Μετά χαράς δέχτηκε την πρότασή μου να με συνοδεύσει στη βόλτα, πράγμα που με έκανε να αισθανθώ πολύ πιο ωραία.

Πήραμε λοιπόν το δρόμο κάτω από το Ναό της Κοίμησης της  Θεοτόκου, περάσαμε το ιατρείο και το Πολ. Κέντρο και φτάσαμε στη διασταύρωση προς το κάτω χωριό, εκεί που παλιά ήταν η βρύση «Λεύκος», η οποία δυστυχώς καταστράφηκε με την κατασκευή του δρόμου. Κοιτάζοντας προς τα πίσω είδαμε τη δυτική πλευρά του χωριού και το υπέροχο έργο τέχνης-δημιούργημα του Συνδέσμου, τον Ι. Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, ενώ προς τα νότια πρόβαλαν τα «Κουτσαντραίικα» σπίτια.   Μπροστά μας  ήταν το νεκροταφείο, λαμπερό και περικυκλωμένο από πλούσια βλάστηση, ενώ προς νότια και πριν από αυτό υπήρχε ένα μικρό  θερμοκήπιο του Ι.Σ., όπως φαίνεται και στη φωτογραφία.

a-dyt.pleyr.xvr.

b-nekrot.Λίγα μέτρα πιο πέρα και πριν το νεκροταφείο συναντήσαμε από τη δεξιά πλευρά τη γνωστή σε όλους τους πατριώτες «λιμνίτσα».  Είναι μια πέτρινη γούρνα  με λίγο τρεχούμενο νερό, στο επίπεδο του δρόμου, που χρονολογείται πάνω από έναν αιώνα, μπορεί και από την πρώτη περίοδο που κατοικήθηκε η περιοχή (ποιός ξέρει;). Η βρυσούλα αυτή εξυπηρετούσε (και σήμερα εξυπηρετεί) πολύ στο πότισμα των ζώων, γιατί είναι σε χαμηλό επίπεδο. Επί πλέον είναι σημαντικό πως σε αυτή τη βρυσούλα έπλεναν -οι γιαγιάδες συνήθως- τα κόκαλα των δικών τους  ανθρώπων, όταν τα «έβγαζαν» από τον τάφο στο νεκροταφείο (και συχνά μοιρολογούσαν, θυμάμαι), για να τα βάλουν στη συνέχεια στον «κοκκαλιάρη» (έτσι έλεγαν τότε το οστεοφυλάκιο).  Η βρύση αυτή μπορεί να θεωρηθεί ένα ιστορικό μνημείο για το χωριό μας και καλό θα ήταν αν μπορούσε να  επισκευασθεί και κάπως να  συντηρηθεί. Ο Σύνδεσμος θα προσπαθήσει να κάνει κάτι, έστω και πολύ λίγο.


c-limnitsa

d-osteof. Μετά τη «λυμνίτσα» επισκεφτήκαμε  το νεκροταφείο,  στο μέσον περίπου του οποίου βρίσκεται ο ιστορικός Ι. Ναός των Αγίων Θεοδώρων.  Αριστερά στην είσοδο βρίσκεται το οστεοφυλάκιο, που πραγματικά εντυπωσιάζει η καθαριότητα και η τάξη που επικρατεί στο χώρο αυτό. Σημαντική δουλειά, όπως λένε, έκανε ο προ-προηγούμενος παππάς του χωριού. Σε κάθε περίπτωση αξίζουν συγχαρητήρια, σε όσους επιμελήθηκαν του χώρου αυτού και συνεχίζουν να τον φροντίζουν, καθώς και όλο το νεκροταφείο «Μπουλούτσου» του χωριού μας. Ιερό χρέος  σε όσους βρίσκονται εκεί και μνημόσυνο σε όσους συνέβαλαν στην κατασκευή του και δεν βρίσκονται πια στη ζωή.

Μετά το νεκροταφείο φτάσαμε στη «γαϊδουροκιλίστρα», μια εξαιρετική πλατεία, που στο πάνω μέρος υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων, ενώ στην κατηφοριά από την κάτω πλευρά, οι πατριώτες πετούσαν στο παρελθόν διάφορα άχρηστα αντικείμενα. Επειδή το σκουπιδιάρικο μαζεύει πλέον όλα τα   σκουπίδια, καλό είναι όλοι να αφήνουμε ότι άχρηστο έχουμε  στους κάδους, ώστε να μη μολύνεται το περιβάλλον.  Στο οπτικό μας πεδίο προς τον Ι. Ναό του Αγίου Νεκταρίου (δημιούργημα του Γ. Χ. Παπαγεωργίου) είδαμε με απογοήτευση το μισογκρεμισμένο εικονοστάσι του Αγίου Ανδρέα. Ας το βάλει και αυτό ο Σύνδεσμος στο f-nekrotaf.πρόγραμμά του. e-gaidourok.Από τη «γαϊδουρικιλίστρα» στρίψαμε δεξιά προς τη βρύση «δημοκοίτης».  Από εκεί είχαμε μια υπέροχη πανοραμική εικόνα του νεκροταφείου, όπως φαίνεται και στη φωτογραφία. Επειδή πριν κάποια χρόνια είχε τεθεί ως ερώτημα η χωρητικότητα του νεκροταφείου, οι πληροφορίες λένε πως δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, αφού πάρα πολλοί τάφοι είναι κενοί, στον χώρο νότια του Ναού.  Με την ευκαιρία αξίζει να αναφερθεί πως μετά από έντονες διαμαρτυρίες των κατοίκων του Δήμου Γορτυνίας, δεν υπάρχει μέχρι τώρα πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση για όσους έχουν τάφο στην περιοχή.

Η ιστορική και περίτεχνη για την εποχή της βρύση «δημοκοίτης», που υδρευόταν όλο το πάνω χωριό, στέκεται αγέρωχη και υπερήφανη εκεί, όπως την έχτισαν οι πρόγονοί μας, με εμφανή όμως τα σημεία φθοράς του χρόνου. Αμέτρητες οι φορές που τα παιδιά του πάνω χωριού κουβαλούσαμε νερό με τα «κάθηκα» και πηγαίναμε να ποτίσουμε τα «ζωντανά». Αναμφισβήτητα αποτελεί μνημείο για το χωριό μας και το ΔΣ του Συνδέσμου μας έχει αποφασίσει να κάνει μια στοιχειώδη συντήρηση, αφού στην πλευρά πάνω από την κορύτα υπάρχει μια βαθειά ρωγμή και η πλευρά προς τη «γαϊδουροκυλίστρα» δεν φαίνεται και πολύ ανθεκτική.  

g2-dhmokitis

h-kooim.theot.Φεύγοντας από τη βρύση ανηφορίσαμε προς τα πρώτα σπίτια του χωριού, ενώ το βλέμμα μας χανόταν στα ανατολικά, αγναντεύοντας  τον ατέλειωτο ορίζοντα με την πλούσια βλάστηση και τις δασώδεις περιοχές, από το «παλιόκαστρο», το «Σερβόβουνο», τον «Αρτοζήνο», «το χαλασμένο βουνό» και προς τα δυτικά μέχρι το «Κατάκολο». Ο Ι. Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, με το επιβλητικό καμπαναριό, προβάλει υπερήφανα στο κέντρο του χωριού και θυμίζει σε όλους μας, τους αγώνες και τις θυσίες των πατριωτών να γίνει αυτό το υπέροχο πέτρινο δημιούργημα, από την εποχή ίδρυσης του Συνδέσμου το 1922 μέχρι σήμερα. Κάτω από το Ναό εντυπωσιάζει το Πολιτιστικό Κέντρο, δημιούργημα και αυτό του Συνδέσμου (σε συνεργασία με το Δήμο Ηραίας). Επειδή ο Σύνδεσμος μας υπήρξε ο βασικός Φορέας αυτών των έργων  καθώς και πολλών άλλων  στο χωριό, είναι κρίμα να τον αφήσουμε τώρα να αδρανοποιηθεί ή και ακόμη χειρότερα να διαλυθεί. Όλοι έχουμε χρέος να τον στηρίξουμε, έστω και με τον καλό μας λόγο, καθένας βέβαια στο μέτρο των δυνατοτήτων του και του βαθμού της συλλογικής του συνείδησης. Η όποια αρνητική κριτική (άμεσα ή έμμεσα), με τα σημερινά συλλογικά δεδομένα, οδηγεί μια ώρα αρχύτερα τον ιστορικό μας Σύνδεσμο σε αδιέξοδο.  

.

Από τα πρώτα σπίτια του πάνω χωριού είδαμε να επισκευάζεται το σπίτι κληρονόμων Αθ. Ν. Μαραγκού και πριν το σπίτι κληρονόμων «Ζευκιλή» (Λιατσόπουλου) είδαμε πολλά …παλούκια σε έναν κήπο. Πράγμα που μαρτυρεί, μαζί και με τα θερμοκήπια, πως οι πατριώτες …δεν πρόκειται ποτέ να εγκαταλείψουν το χωριό.

i-athan.marag.

g-zeukiliΣτη συνέχεια φτάσαμε στη διασταύρωση που αριστερά οδηγεί προς τα εξωκλήσια Αγιαντριά και Αγιολιά και προς την Κουκουλίστρα και δεξιά προς το κέντρο του χωριού και την τρανηβρύση.  Από εκείνο το σημείο αγναντέψαμε βόρεια και αριστερά το νεόχτιστο πέτρινο σπίτι του Ι. Παναγόπουλου (προέδρου ΓΣΕΕ), που κυριολεκτικά βρίσκεται μέσα στο δάσος, ενώ δεξιότερα και πιο χαμηλά προβάλλει εντυπωσιακά μέσα σε χωράφι το επίσης νεόχτιστο πέτρινο σπίτι της Φανής του Γιαννάκου Τρουπή.

l-GSEE

k-fanisIMG 2795Κατηφορίζοντας προς το κέντρο και με θέα του χωριού  «εκ των άνω», φτάσαμε στη διασταύρωση του σπιτιού του Κ. Παναγόπουλου (του ευχόμαστε «περαστικά του»). Από εκεί είδαμε αριστερά νέο θερμοκήπιο στον κήπο κληρονόμων «Σιώκου» (Δημόπουλου) και λίγο πιο κάτω να γίνονται εργασίες κατασκευής του νεόχτιστου σπιτιού του Πέτρου Κουτσανδρέα.

m-siokou

n-petrou

Στη συνέχεια ανηφορίσαμε το δρόμο προς τον ιστορικό  Ι. Ναό της Ζωοδόχου Πηγής (κατασκευή το 1872, από τον Φ. Δάρα, δισέγγονο του οπλαρχηγού της επανάστασης Φ. Δάρα). Πριν το Ναό αριστερά, προβάλλει το ανακαινισμένο παλιό σπίτι κληρονόμων Γ. Τερζή και πιο πρίν από τη δεξιά πλευρά, το νεόχτιστο πέτρινο σπίτι του Ν. Π. Βέργου, στο σημείο που ήταν παλιά το σπίτι του δάσκαλου Β. Δάρα.

p-terzi

pa-markouΑπό τον περίβολο του Ναού θαυμάσαμε το διατηρητέο αυτό μνημείο με την πλούσια ιστορία και παράδοση. Θα ήταν ευχής έργο αν το Εκλ. Συμβούλιο (και με τη συνδρομή του Συνδέσμου) μπορούσε να φωταγωγήσει το Ναό και τον παρακείμενο βράχο, ώστε το καλοκαίρι οι παραθεριστές να απολαμβάνουν ένα υπέροχο θέαμα. Από την νότια πλευρά του Ναού φαίνεται ο κεντρικός δρόμος,  πολλά  σπίτια του κάτω χωριού και δεξιά προβάλλει εντυπωσιακά ο τρούλος και το καμπαναριό του Ναού της Ζ. Πηγής.

s-plakostr.

t-papanastasiΦεύγοντας από το Ναό κατηφορίσαμε το ωραίο πέτρινο πλακόστρωτο που έγινε πριν 2 χρόνια από τον πρόεδρο Ι. Ρουσιά και φτάσαμε στο κεντρικό δρόμο, όπου αριστερά ο δρόμος οδηγεί προς Τρανηβρύση, ενώ δεξιά φαίνεται το σπίτι του αείμνηστου «Παπαναστάση», στη συνέχεια άλλα σπίτια της πλατείας και στο βάθος ο Ναός Κ. Θεοτόκου. Πήραμε αυτό το δρόμο και σε λίγα μέτρα πιο πέρα, φτάσαμε στο σημείο που ξεκινήσαμε τη βόλτα. Καθίσαμε στο τραπεζάκι απέναντι από το μαγαζί του Ν. Λιατσόπουλου και ήπιαμε δύο τσιπουράκια, «χορτασμένοι» τόσο από την υπέροχη και σπάνια  θέα του χωριού μας, όσο και από τα πολλά συναισθήματα που αυτή η βόλτα μας έκανε να νοιώσουμε.

Δύο ώρες μετά αναχώρησα για την Αθήνα με ανάμεικτα συναισθήματα και με συντροφιά το φίλο μου Α. Α.

Ένα υπέροχο ταξίδι, που δεν κατάλαβα πότε πέρασε η ώρα…   

.