Τα κλειδιά του Χωριού
Κλειδιά οι παλαιοί Γορτύνιοι και από το χωριό μου Σέρβου οι παππούδες και οι πατεράδες μας μαστόροι, λέγανε κλειδί αυτό το αντικείμενο που διασφαλίζει και φιλάει καλά, ώστε να μη κλαπεί, να μη φθαρεί, να μη χαλάσει κάτι τις, με την πάροδο του χρόνου... Ή να μη το κλέψει κάποιος....
Οι μαστόροι αυτοί, ουσιαστικά, κλειδί έλεγαν τήν πέτρα η οποία είχε το σχήμα τριγωνικής πυραμίδας την οποία έχτιζαν στην τοιχοποιία. Την έχτιζαν στην μέση του τόξου των τοξοτών πέτρινων γεφυριών, στα τόξα και στους θόλους των εκκλησιών και των καμπαναριών, στις εισόδους, στις πόρτες και παράθυρα των αρχοντικών σπιτιών.... Και ότι κτίσμα κατασκευή ήταν τοξωτή, θόλος..
Η πέτρα αυτή, το κλειδί, είχε ένα σκοπό μία σπουδαία αποστολή...
Ο σκοπός της, η αποστολή της ήταν να συγκρατεί τις άλλες πέτρες της κατασκευής από τους κλυδωνισμούς των σεισμών.
Δηλαδή όταν ο τοίχος, η καμάρα, το τόξα ανοίγει από την ταλάντωση του σεισμού, η τριγωνική πέτρα, κλειδί, ολισθαίνει και ταχέως παίρνει την θέση του όποιου καινού σχηματιζόταν και συγκρατούσε τίς άλλες διπλανές πέτρες από την κατάρρευση...
Σπουδαία η αποστολή της πέτρας κλειδί!....
Αλλά οι σοφοί παππούδες και οι μαστόροι τότε λέγανε κλειδί και τον χρήσιμο τόπο, σημείο του εδάφους, της Γης που ήταν πέρασμα, για ανθρώπους, ζώα και αγρίμια.
Στρατηγικό σημείο!...

Κλειδί έλεγαν επίσης και το θεωρούσαν σπουδαίο κλειδί , τον άνθρωπο που κατείχε δημόσια θέση, ή ήταν έξυπνος, καταφερτζής, που επηρέαζε πολιτικές, οικονομικές, κοινωνικές καταστάσεις, συνήθως ήταν συμβουλάτορας πολιτικών και κομματικών στελεχών, των εκάστοτε κυβερνώντων .
Ο κομματάρχης!...
Αυτό το κλειδί έκανε εξυπηρετήσεις αναλόγως, σε ανθρώπους φιλικά προσκείμενους...
Χωρίς την διαμεσολάβησή τους δουλειά, εξυπηρέτηση, ακόμα και ακόμα και σε θέματα υγείας δεν γινότανε...
Έχεις το κλειδί;..
Σου ανοίγουν οι πόρτες...Κάνεις την δουλειά σου, πετυχαίνεις τον σκοπό σου...
Δεν έχεις;...
Ψάξε να το βρεις... |
Οι παππούδες τον άνθρωπο αυτόν τον θεωρούσαν παντοδύναμο (σαν Θεό ].
Ο Χαμοθεός!...
Δηλαδή Θεό εδώ χάμου, δίπλα σου, εδώ στην Γη...
Και έλεγαν:
Έχεις χαμοθεό;...
Τότε έχεις και Θεό!...
Και όλους τους Αγίους και τα Εξαπτέρυγα μαζί σου!...
Τυχερός!...Τυχερός!...
Θα κάνεις την δουλειά σου!...
Δεν έχεις χαμοθεό;....
Τότε δεν έχεις ούτε και Θεό.... Ούτε και κανένα Άγιο....
Βοήθεια από πουθενά...

Ο άνθρωποι αυτοί Κλειδιά ήταν και είναι σημαντικοί σύμβουλοι των κυβερνώντων, οι συμβουλές τους σημαντικότατες, χρήσιμες, ωφέλιμες, αλλά και πολλάκις καταστροφικές για την κοινωνία, τον Λαό και το Έθνος. Την παλαιότερη περίοδο και στο χωριό μας υπήρχαν άνθρωποι κλειδιά ο κομματάρχης, που επηρέαζαν είτε θετικά είτε αρνητικά την ζωή των ανθρώπων...
Έτσι ήταν και είναι ακόμα δομημένη η κοινωνία μας...
Ακόμα και στην άλλη ζωή υπήρχαν και υπάρχουν κλειδιά και κλειδοκράτορες!....
Τα κλειδιά του Παραδείσου!...
Και αρχικός κριτής κλειδοκράτορας με τα κλειδιά του Παραδείσου ή της Κολάσεως είναι ο Άγιος Πέτρος!...
Και το κλειδί το γενικό. το paspartou, των Ουρανών είναι οι καλές μας πράξεις, οι αγαθοεργίες, του κάθε ενός μας....

Εκτός αυτού, κλειδιά, θεωρούσαν και έλεγαν και την τοποθεσία, το μέρος της Γης όπως ήταν στο φυσικό της ,η με τεχνική διαμόρφωση. Η Γη που συγκρατούσε από κατολίσθηση ευρύτερη περιοχή Γής και των επι αυτής χτισμάτων....
Η καταστροφή του κλειδιού συνεπάγεται και την καταστροφή του χτίσματος και της περιοχής που προστατεύει...

Εδώ θα καταγράψω τα σημεία, φυσικά, η, τεχνητά κλειδιά στην περιοχή του χωριού μας Σέρβου Γορτυνίας όπως τα έχω ακούσει και θυμάμαι από τους παππούδες, που αν δεν προστατευτούν αυτά και καταστραφούν, θα καταρρεύσει, θα βουλιάξει ολόκληρο το χωριό....
Βέβαια πολιτικοί μηχανικοί, επιστήμονες ειδικοί, στο χωριό μας υπάρχουν πολλοί και άριστοι...
Εγώ είμαι ανίδεος να κρίνω την στερεότητα του εδάφους...
.Όμως αν δεν κάνω λάθος, δεν έχει γραφτεί, η επισημανθεί από κανέναν μέχρι τώρα η καταγραφή των σημείων κλειδιά του χωριού, η διαφύλαξή και η συντήρησή τους.
Ας προσπαθήσω....
1 Σημαντικό και επικίνδυνο σημείο είναι ο βράχος...Βεβαίως έχει επισημανθεί η επικινδυνότητα του... Η περιοχή κάτωθι έχει αναδασωθεί. Αλλά θέλει επίβλεψη μήπως υπάρχουν ρωγμές, σχισμές και με τον πάγο αποκολληθούν.
2 Η ριζιμιά πέτρα με το πουρνάρι και την μάντρα στην περιοχή Κερασιά στο Βεργέικο αλώνι.
3 Η μάντρα αντιστήριξης κάτω από το σπίτι του Γιάννη Ν Βέργου χαντάκι Μ Σκούρου
4. Η μάντρα η τούφα πουρνάρι στην περιοχή Ακόνι προς το σπίτι των κληρονόμων Διαμαντή Κουτσανδριά - Κομηνού,
5. Η μάντρα στην περιοχή Πούλο πάνω και δίπλα από σπίτι των κληρονόμων Φώτη Δημόπουλου Σκορδή που δέχεται την απορροή των υδάτων του επάνω χωριού.
6. Η μάντρα αντιστήριξης Πολιτιστικού Κέντρου, της Εκκλησίας και του αμαξιτού δρόμου προς νεκροταφείο και κάτω χωριό, στον κήπο των κληρονόμων Παππα Θωμόπουλου. Όπως μου είχε πει ο αείμνηστο Γιάννης Παπαθωμόπουλος στο σημείο που είναι η βρύση στον κήπο έχει η μάντρα φουσκώσει... Δεν ξέρω ίσως έχει επισκευαστεί.... Ένα επισημαίνω πως όπως έλεγαν και οι παππούδες άν καταρρεύσει η μάντρα αυτή βούλιαξε όλο το χωριό. Το Πολιτ Κέντρο , η εκκλησία μας Κοίμηση της Θεοτόκου κλπ....
7. Η μάντρα του προαυλίου της εκκλησίας Ζ Πηγής και η κάτωθεν αυτής συστάδα δέντρων πουρναριών ....
Θυμάμαι πως έλεγαν οι παππούδες, πως το κάτω χωριό είναι τα πόδια του χωριού....
Και τα πόδια πρέπει να είναι γερά...
Τι να την κάνεις την φουμιά την ρεμπούπλα αν δεν την βαστάνε τα πόδια...
Κρέμας την (ρεμπούπλα) στην αστράχα....
Αυτά τα λίγα, ίσως είναι χρήσιμα, προς γνώση των επερχόμενων νέων ανθρώπων....

Γιάννης Στ Βέργος (gortynios.isv)
Περιστέρι 10/01/2024


Εικόνες από το χωριό

 

Newsflash - Ξέρετε ότι...

Το χωριό μας αναφέρεται στα Κατάστιχα του Δήμου (kaza) Καρύταινας (περίοδος 1566-1574). Κατά τη χρονική αυτή περίοδο φαίνεται  ότι είχε 22 σπίτια μη Μουσουλμάνων και 10 άγαμους μη Μουσουλμάνους κατοίκους. Κατ' εκτίμηση είχε περί τους 120 κατοίκους. Το χωριό Αρτοζήνος, το οποίο επίσης αναφέρεται στα ίδια Κατάστιχα, ήταν πολύ μεγαλύτερο. Είχε 132 σπίτια μη Μουσουλμάνων και 39 άγαμους μη Μουσουλμάνους. Κατ' εκτίμηση είχε 726 κατοίκους.
(Πηγή: Ιστοσελίδα Arcadians.gr. Εισήγηση για τη Δημογραφική Σύνθεση Λεονταρίου-Καρύταινας http://conference.arcadians.gr/index.php?itemid=29&catid=2 )