Πριν μερικές μέρες, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου,  μου τηλεφώνησε ο πατριώτης γιατρός Γιάννης Δημόπουλος (καθηγητής καρδιολογίας-παθολογίας) να μου ευχηθεί για τη γιορτή μου. Είπαμε διάφορα για το χωριό και τους πατριώτες, γελάσαμε και μου πρότεινε να γράψω κάτι για τους δασκάλους, που δίδαξαν στο σχολείο του χωριού. Με ευκολία και εγώ  του απάντησα  πως  έχω γράψει για τους δασκάλους και γενικά έχουν γραφτεί αρκετά άρθρα με αυτό το θέμα στην ιστοσελίδα του χωριού servou.gr  

Μου ανταπάντησε  τότε και αυτός πως όσα και να γραφτούν για τους δασκάλους του χωριού μας, που μας μάθανε γράμματα και μας κάνανε καλούς ανθρώπους, είναι  λίγα (…καλό είναι, άλλωστε,  να θυμόμαστε  και τα λόγια του Μεγάλου Αλεξάνδρου για το δάσκαλό του Αριστοτέλη:

στους γονείς μου οφείλω το ζειν, στους  δασκάλους μου το ευ ζειν

GIANNIS SERBOY

 Γ ι ά ν ν η ς   Ν .   Δ η μ ό π ο υ λ ο ς

καθηγητής ιατρικής

Πράγματι στους δασκάλους μας οφείλουμε πολλά, ιδιαίτερα εμείς οι παλιότεροι, γιατί οι άνθρωποι τότε στο χωριό  μας -και γενικά στην επαρχία-  είχαν περιορισμένες γνώσεις και κακές συμπεριφορές, ιδιαίτερα στα παιδιά (χώρια την άσχημη συμπεριφορά των ανδρών/αφεντάδων στις γυναίκες).  Αντίθετα   οι δάσκαλοι ήσαν γραμματιζούμενοι, ήξεραν πολύ περισσότερα πράγματα από τους άλλους χωριάτες  και με τον τρόπο τους  μάθαιναν  στα παιδιά γράμματα,  αλλά και διαμόρφωναν  σωστούς χαρακτήρες, για να μπορούν  μεγαλώνοντας να αντιμετωπίσουν με επιτυχία τις δυσκολίες της ζωής   και να έχουνε  κατά το δυνατόν,   το «ευ ζειν» του  Αριστοτέλη.

  Έτσι με έπεισε ο αγαπητός  Γιάννης (ο οποίος ασκεί ακόμη το λειτούργημα του γιατρού και παρέχει τις ιατρικές του υπηρεσίες και σε πολλούς πατριώτες)  να γράψω  το μικρό αυτό άρθρο.  Κάτι σαν μνημόσυνο, ας πούμε,  για τους Σερβαίους δασκάλους και όσους δίδαξαν στο σχολείο του χωριού μας.

  Στο τέλος  αυτού του άρθρου θα υπάρχει σύνδεση (link) με όλα τα άρθρα που αναφέρονται στο ίδιο θέμα και είναι δημοσιευμένα στην ιστοσελίδα και τα οποία εύκολα μπορεί κάποιος να διαβάσει και να μάθει λεπτομέρειες,  για τους σημαντικούς αυτούς ανθρώπους, που τους χρωστάμε όλοι που πήγαμε τότε στο σχολείο του χωριού πολλά, μα τόσα πολλά. 

Σκέφτηκα να  εστιάσω  αυτό το άρθρο  σε  όσα θυμάμαι  σε μια περίοδο 23 χρόνων, από το 1943, που ήμουνα 6 χρονών και πήγα στην πρώτη τάξη του δημοτικού  (εποχή Γερμανικής  κατοχής ), μέχρι το 1966 που έφυγα από το χωριό   για την Αθήνα.

   Το 1943, λοιπόν,  που πήγα στο σχολείο (ήταν εκεί που είναι σήμερα το αγροτικό ιατρείο),  η κατάσταση στο χωριό ήταν πολύ δύσκολη λόγω κατοχής  και φτώχειας και  οι πατριώτες πολύ δύσκολα τα έβγαζαν πέρα και αγωνίζονταν  να επιβιώσουν.  Το σχολείο  λειτούργησε για πολύ λίγο, ίσως δυο-τρεις μήνες, με δασκάλους τους αείμνηστους

.

 Dimitrios Schizas
 Δ η μ ή τ ρ ι ο ς   Σ χ ί ζ  α ς

ΔΑΡΑΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

Δ ά ρ α ς   Χ ρ ή σ τ ο ς

Vasilis daras

Β α σ ί λ ε ι ο ς   Δ ά ρ α ς

*Δημήτριο Ν. Σχίζα,

*Χρήστο Ν. Δάρα και

*Βασίλειο Ι. Δάρα.   

Αν θυμάμαι καλά,  ο Χρ. Δάρας έκανε μάθημα στην πρώτη τάξη, ο Β. Δάρας στη Β’ και στις μεγάλες τάξεις  ο. Δ. Σχίζας.   

 

Τα επόμενα 2 χρόνια ( 1943-1944) το σχολείο ήταν κλειστό λόγω του πολέμου με τους Γερμανούς και της μαύρης κατοχής. Στη συνέχεια, και αφού οι Γερμανοί είχαν φύγει  και το Έθνος είχε ελευθερωθεί, το διδακτικό έτος 1945-1946 άνοιξε πάλι  το σχολείο κατά τον μήνα Οκτώβριο (ίσως και αργότερα),  με δασκάλους  τους  Δ. Σχίζα και   την αείμνηστη

1941 Sisitio Servou

 Σ υ σ ί τ ι ο   σ τ ο   χ ω ρ ι ό   σ τ η ν   κ α τ ο χ ή

(Η γιαγιά με την κουτάλα είναι η μάνα του Αλούπη)

*Βάσω Σωτηροπούλου από τη Ζάτουνα. 

Η  διπλανή φωτογραφία   είναι του 1941 και δείχνει εκτός από το Σχίζα και τη Σωτηροπούλου και τη δασκάλα Ζέρβα

 

.

Την επόμενη σχολική χρονιά 1946-1947, ο Δ. Σχίζας πήρε μετάθεση για την Αθήνα και έμεινε μόνη της  η Βάσω Σωτηροπούλου  που δίδαξε και την επόμενη χρονιά.  Στη συνέχεια και λόγω των πολύ άσχημων συνθηκών (συνεπεία και του εμφυλίου,  που είχε πλέον φουντώσει),  το σχολείο έκλεισε  μέχρι το Μάρτιο του 1949.

Ας σημειωθεί εδώ,  πως  τα δυο τελευταία χρόνια, οι «αντάρτες είχαν διορίσει» ως δάσκαλο και τον αείμνηστο

*Γεώργιο Αναστασόπουλο,

 ο οποίος όμως δεν ήθελε να ανακατευτεί και για το λόγο αυτό δίδαξε αραιά  και για πολύ λίγο (παλαιότερα έχω γράψει πιο εκτενές άρθρο, για τη λειτουργία του σχολείου την εποχή εκείνη).

  

 

 

 

 

Anastasopoulos George DASKALOS DARAS  DASKALOS PAP 

 Α ν α σ τ α σ ό π ο υ λ ο ς   Γ ε ώ ρ  γ.      

   Δ ά ρ α ς   Γ ε ώ ρ γ.      τ ο υ   Α ν δ ρ έ α        Π α π α θ ω μ ό π ο υ λ  ο ς   Λ ε ω ν.      

Κατά το Μάρτιο του 1949 (ίσως και λίγο αργότερα), που ο εμφύλιος  σταδιακά και κατά περιοχές άρχιζε να κοπάζει, το σχολείο άνοιξε ξανά με δασκάλους τους αείμνηστους, 

*Λεωνίδα Παπαθωμόπουλο  από το χωριό μας και

*Γεώργιο Καρπούζο από τη Λυσσαρέα.

Την επόμενη χρονιά 1949-1950, το σχολείο λειτούργησε  κάπως πιο οργανωμένα με δασκάλους το Λ. Παπαθωμόπουλο και μια νεοδιόριστη δασκάλα από τα Λαγκάδια, που νομίζω πως λεγόταν

*Κουτσονικόλη  (ίσως να ήταν και κάποιος άλλος).

Από το 1950  τα πράγματα μπήκαν σταδιακά σε εκπαιδευτικά σωστή βάση και για το δικό μας σχολείο, αφού ο φοβερός και τρομερός εμφύλιος είχε  πλέον αντιμετωπισθεί  και η ζωή είχε αρχίσει να επανέρχεται σε κανονικούς ρυθμούς.  Ας σημειωθεί με την ευκαιρία (και για τους νεότερους κυρίως πατριώτες) πως στο δικό μας χωριό (και στην ευρύτερη περιοχή) ο εμφύλιος   δεν  ήταν τόσο σοβαρός όσο στις πόλεις και ιδιαίτερα στη βόρεια κυρίως Ελλάδα που υπήρξαν πολλά θύματα και πολλοί  «αντάρτες» έφυγαν προς τις βόρειες γειτονικέ χώρες και την τότε Σοβιετική Ένωση.

Από  το σχολείο του χωριού μας  μετατέθηκε  η δασκάλα από τα Λαγκάδια και  διορίστηκε  ο αείμνηστος

*Γεώργιος Αν. Δάρας

Την επόμενη (ή την μεθεπόμενη χρονιά),  το σχολείο  αναβαθμίστηκε  σε τριθέσιο  και έτσι  ήρθε στο χωριό  και η αείμνηστη

*Γεωργία Στρίκου, που μέχρι τότε δίδασκε στο χωριό Λυκούρεση.

 Έτσι είχαμε τρεις πατριώτες δασκάλους, που  δούλευαν με πραγματικό ενδιαφέρον και πρόσφεραν στα παιδιά ότι καλύτερο μπορούσαν.  

  Με την πάροδο των ετών και την βελτίωση γενικά των συνθηκών (έγινε το καινούριο σχολείο και ο δρόμος Σαρά-Σέρβου) το  1955 (ή 1956), το σχολείο αναβαθμίστηκε, λόγω αύξησης των μαθητών,  σε τετραθέσιο (είχε περίπου 180 μαθητές)  και συμπληρώθηκε η  4η θέση με τον αείμνηστο Βασίλειο Ι. Δάρα, που μέχρι τότε δίδασκε στο χωριό Ράφτη.  Οι 4 αυτοί δάσκαλοι   δίδαξαν μέχρι τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960,   εποχή που είχε κορυφωθεί  η μετανάστευση των πατριωτών προς τις μεγάλες πόλεις και αντίστροφα  συρρικνωνόταν  σταδιακά   ο αριθμός των μαθητών στο σχολείο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα  να  φύγουν και οι  πατριώτες δάσκαλοι   για την Αθήνα και στο σχολείο του χωριού να διορίζεται   κάθε 2-3 σχεδόν χρόνια  ένας  νέος δάσκαλος,   για τα λίγα παιδιά του σχολείου που διαρκώς γίνονταν λιγότερα.   Έτσι  άλλαξαν πολλοί δάσκαλοι μέχρι το 1986, χρονιά  που έκλεισε το σχολείο, με τελευταίο δάσκαλο τον πατριώτη μας

*Γιάννη Κ. Ρουσιά

Στη δεκαετία του 1970 δίδαξε στο σχολείο του χωριού και η

*Ποτούλα Μπόρα από τη Δημητσάνα (με καταγωγή από το χωριό), που παντρεύτηκε το Χρήστο Σχίζα (Πετρούλια), που ήταν γραμματέας της κοινότητας στο χωριό.

 Καταλήγοντας,  νομίζω  πως  όλοι αυτοί  οι δάσκαλοι έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους  για τα παιδιά του χωριού και διέθεσαν όλες   τους τις δυνάμεις, για τη θεμελίωση γερών βάσεων στα Σερβιωτόπουλα   με πολλά εφόδια, που λίγο-πολύ τους εξασφάλισαν μια καλή και  επιτυχημένη  ζωή (μόνο οι γιατροί από το χωριό ξεπερνούν τους εκατόν είκοσι), προσεγγίζοντας το «ευ ζειν»

Σε όλους αυτούς τους δασκάλους, που δίδαξαν στο σχολείο του χωριού μας Σέρβου  οφείλουμε όλοι οι μαθητές τους  ένα  πολύ μεγάλο ευχαριστώ.  Το μικρό αυτό άρθρο ας αποτελέσει   ένα  μικρό αφιέρωμα στη μνήμη όσων δεν βρίσκονται πλέον κοντά μας.

Αιωνία τους,  λοιπόν,   η μνήμη.

 Μάιος  2023.  Γιώργος Δ. Βέργος

(Ευχαριστώ τον πατριώτη Χ. Ι. Μαραγκό, διαχειριστή της ιστοσελίδας, για την επιμέλεια του άρθρου και την προσθήκη των φωτογραφιών)

Παλιότερα άρθρα για τους δασκάλους και το σχολείο Σέρβου

https://www.servou.gr/2013-06-23-10-30-27/grafipatrioton/63-istoria/2973-daskaloi-tou-xorioy-servou-1878-1986

https://www.servou.gr/2013-06-23-10-30-27/grafipatrioton/63-istoria/4590-servaioi-epistimones-prin-to-v-pagkosmio-polemo-1940

https://www.servou.gr/2013-06-23-10-30-27/grafipatrioton/53-thimisoutapalia/2925-2016-07-01-14-33-24


Εικόνες από το χωριό

 

Newsflash - Ξέρετε ότι...

Η διάνοιξη του δρόμου από τον Αγιώργη το Σαρά μέχρι το χωριό, μήκους 12 χιλιομέτρων έγινε το 1950. Οι Σερβαίοι διέθεσαν τις μερίδες τους από τη βοήθεια της UNRA που πουλήθηκαν για να συγκεντρωθούν χρήματα για την μπολντόζα. Επίσης δούλεψαν προσωπική εργασία όλοι οι ενήλικες του χωριού. Οι Αραπαίοι, επειδή είχαν να περπατήσουν μια ώρα παραπάνω από τους Σερβαίους, για να φθάσουν από το σπίτι τους στο έργο και μία να γυρίσουν, κοιμόσαντε το βράδυ εκεί που δούλευαν.