Είναι γνωστό ότι τα  κάθε λογής επαγγέλματα σε μια κοινωνία εξαρτώνται από την εποχή και τις ανάγκες της. Μέσα στο χρόνο με την οικονομική ανάπτυξη και την τεχνολογική πρόοδο νέα επαγγέλματα γεννώνται, και άλλα συν το χρόνο απαξιώνονται και ξεχνιούνται.

 

 Στο χωριό μας Σέρβου υπήρχαν πχ: Ο μυλωνάς με το νερόμυλο, ο σαμαρτζής, ο τσαγκάρης που μας έφτιαχνε χειροποίητα παπούτσια και μας «πετάλωνε»  με μικρά πεταλάκια και προκαδούρες, οι άνθρωποι που με δρεπάνια  θέριζαν στα χωράφια τα σιτάρια κλπ, που συν το χρόνο εξέλειπαν.

Το δεκαπενταύγουστο στο χωριό, ο πατριώτης μας Τάκης Δημητρόπουλος μας πληροφόρησε ότι υπήρχε και ένα άλλο επάγγελμα που περιστασιακά εξασκούσε ο πατέρας του, φτιάχνοντας τριχιές από επεξεργασμένο νήμα  σπάρτου, με τη χρήση ενός εξειδικευμένου εργαλείου, που φαίνεται στη φωτογραφία.

Οι τριχιές ήταν πολύ χονδρά σχοινιά, που στο χωριό τα χρησιμοποιούσαν κυρίως στα σαμάρια των μουλαριών και γαϊδουριών για να προσδένουν  με αυτά το φορτίο από τα κολιτσάκια του σαμαριού. Υπήρχαν διάφοροι τρόποι του δεσίματος ανάλογα με το είδος του φορτίου, άλλος τρόπος για σακιά με σιτάρι, άλλος για ξύλα, άλλος για χαράρια μεταφοράς άχυρων κλπ.

 Άλλες χρήσεις ήταν να δένουν τα μουλάρια στα θερισμένα χωράφια για να βόσκουν τις καλαμιές, να προσδένουν μεγάλους κορμούς δένδρων και να τους σέρνουν μέχρι το σημείο που ειδικευμένοι μαραγκοί με μεγάλα πριόνια έφτιαχναν τάβλες για τις σκεπές των σπιτιών, κασονιών, και μπαούλων. Τις χρησιμοποιούσαν και στο αλώνισμα των σιτηρών που  από το στιχερό  συνέδεαν τις «λαιμαριές» των μουλαριών για το περιστροφικό τρέξιμό τους πάνω στα θερισμένα στάχυα.

 Για συντήρησή τους τις χρωμάτιζαν σε πρασινωπή απόχρωση, τρίβοντάς τες με πράσινα φύλλα από μολόχα.

 Η πρώτη ύλη όπως πιο πάνω αναφέρθηκε ήταν από νήμα σπάρτου.

 Το σπάρτο είναι θάμνος και φθάνει σε ύψος τα δύο μέτρα. Έχει μακριούς, λεπτούς, μυτερούς στην άκρη βλαστούς που είναι σχεδόν γυμνοί, χωρίς φύλλα.Τα 

300px-Spartoλουλούδια του είναι κίτρινου χρώματος, αρωματικά και ο καρπός  του, όταν ωριμάσει, σκορπίζει τους σπόρους.Τα φυτά βρίσκονται διάσπαρτα σε πεδινές και ημιορεινές περιοχές και είναι από τα πιο κοινά θαμνώδη είδη στηνΕλλάδα .

 Τα σπάρτα καλλιεργούνται επίσης ως καλλωπιστικά και τοποθετούνται κατά μήκος των δρόμων αλλά και, λόγω του δυνατού ριζικού συστήματος τους, για την συγκράτηση των διαβρωμένων εδαφών. Οι βλαστοί τους χρησιμοποιούνται για την παρασκευή νημάτων για χαλιά, ταγάρια, σχοινιά και τριχιές.

 

 

 

 

 

Επεξεργασία σπάρτου.

Λόγω ανεπάρκειας μαλλιού προβάτων , οι μανάδες μας από το τέλος Ιουλίου κάθε χρόνο «έβγαζαν σπάρτο» όπως έλεγαν.

 Με ειδικά μαχαιρίδια τις «φαλτσέτες», έκοβαν τους βλαστούς από τα σπάρτα, τα έκαναν μικρά ματσάκια (χερόβολα) και στη συνέχεια σε μεγάλα καζάνια τα έβραζαν μέχρι να ξεφλουδίζονται.  Στη συνέχεια τα τοποθετούσαν σε μεγάλους λάκκους με νερό σε απομακρυσμένα, για λόγους υγείας από το χωριό ρέματα, όπως στου Κάκαβα, στου Γκερμάζη, στου Μπαμπιώτη και σε ρέματα του Αρτοζήνου.

 Για δέκα ημέρες έμεναν τα χερόβολα στο νερό, οπότε ακολουθούσε το επόμενο βήμα επεξεργασίας. Τοποθετούσαν ένα-ένα χερόβολο επάνω σε μια λεία πέτρινη πλάκα, και με έναν ξύλινο κόπανο τα κτυπούσαν μέχρις ότου απομακρυνθεί η χλωροφύλλη και διακριθούν οι ίνες που θα φτιάξουν το νήμα. Ακολουθεί το λιάσιμο στον ήλιο  μέχρι να στεγνώσει το χερόβολο.  Στη συνέχεια γίνεται χωρισμός των ινών από τον ξυλώδη σκελετό του κάθε βλαστού. Ο βλαστός μετά την επεξεργασία ήταν λευκός και τον χρησιμοποιούσαμε σαν  «ξάναμμα» για τη φωτιά του τζακιού.

 Η κάθε «τούφα» από τις ίνες επεξεργαζόταν με χονδρά γι’ αυτή τη δουλειά χτένια «ταλανάρια». Ακολουθούσε το βάψιμο με διάφορα χρώματα, και στη συνέχεια η δουλειά των γιαγιάδων. Με τη ρόκα τους έγνεθαν το «σπάρτινο μαλλί» και το τύλιγαν στο αδράχτι που περιστρεφόταν με τη βοήθεια του σφοντυλιού. Με αυτό το νήμα στον αργαλειό ύφαιναν χαλιά, ταγάρια, σακιά και ότι άλλο χρειαζόταν στο σπιτικό.

 

Οι τριχιές

 Πρώτη ύλη για την Παρασκευή σχοινιών και των τριχιών λοιπόν είναι το νήμα από το σπάρτο.

 Το πώς γινόταν η όλη διαδικασία για το πλέξιμο των νημάτων ώστε να έχουμε το τελικό προϊόν, δεν μπορώ να το περιγράψω αναλυτικά, αναρτώ όμως φωτογραφία του εργαλείου που χρησίμευε  γι’ αυτή την επεξεργασία. (Στις 11.2.2107 στο τέλος του άρθρου αναρτήθηκε video κατασκευής τριχιών).

 Πάντως, το εργαλείο είναι πατέντα του Θύμιου Ηλ.Δημητρόπουλου στη δεκαετία του 1940. Το έστηνε έξω από το σπίτι του και μέχρι το σπίτι του δάσκαλου Λ. Παπαθωμόπουλου (Εικοσιμία) γινόταν το πλέξιμο της τριχιάς, που απαιτούσε ασφαλώς κάποια άτομα. Η παραγωγή ήταν σημαντική και εκτός από τις ανάγκες του χωριού γινόταν και «εξαγωγή», δηλαδή κάποιοι πατριώτες πήγαιναν και πουλούσαν τριχιές στο Άργος κλπ, συνήθως «είδος με είδος». Με τον ίδιο τρόπο γινόταν και η συναλλαγή στο χωριό. Τόσα μέτρα τριχιά, με τόσες οκάδες σιτάρι, τυρί, κρασί κλπ.

Trixies sparto1

 

Trixies sparto2

 

 

 

 

 

Το video  είναι του Βασίλη Μπόρα και Γιάννη Κωνσταντόπουλου που έκαναν και το σχόλιο

"Σέρβου..έτσι φτιάχναν την τριχιά πρίν χρόνια   .......η κάπως έτσι... Το εργαλείο είναι του Τάκη Δημητρόπουλου που το βρήκε διαλυμένο στην αποθήκη του, το συναρμολόγησε και το έκανε να ξαναλειτουργεί..
Στην ομάδα εργασίας μαζί με τον Τάκη Δημητρόπουλο ήταν και ο Θύμιος Δημητρόπουλος με τον Βασίλη Παπαθωμόπουλο."

Θοδωρής Γ. Τρουπής (Γκράβαρης)


Εικόνες από το χωριό

 

Newsflash - Ξέρετε ότι...

Τον Φεβρουάριο 1956 έριξε τόσο χιόνι που έκλεισε ο δρόμος και το χωριό αποκλείσθηκε από το υπόλοιπο κόσμο για εβδομάδες. Οι «σάκκινες» με το αλεύρι στα μαγαζιά τελείωσαν και ο κόσμος άρχισε να μην έχει ψωμί. Ο τότε πρόεδρος της Κοινότητας Γιώργης Δάρας (Γιώκο-Ντάρας) τηλεφώνησε στο Νομάρχη και του είπε «πεθαίνουμε απαξάπαντες. Ανάγκη να μας στείλετε κατεπειγόντως άλευρα. Μη βραδύνετε». Η νομαρχία ανταποκρίθηκε και την άλλη ημέρα ήρθε ένα ντακότα και έριξε αλεύρι και σιτάρι στα χωράφια, στην απάνω μεριά του χωριού, από τη Ζευγολατίτσα μέχρι το σπίτι του Γιωργιού.