Μπορεί η Ηραία με τα 17 τοπικά διαμερίσματα και τους 13 οικισμούς, στις ημέρες των παππούδων και των πατεράδων μας να φάνταζαν απόμερα και απόμακρα, σήμερα στη δική μας εποχή που τα μέσα επικοινωνίας και μεταφοράς έχουν πολύ μικρύνει τον κόσμο, του Παλούμπα, η έδρα του Δήμου, του Σέρβου του Ράφτη και τα άλλα χωριά του πανέμορφου ορεινού όγκου της Ηραίας αλλά και με τα ιαματικά λουτρά, του Αγιάννη το Πυρρί, τη Λιοδώρα, το Χρυσοχώρι της πεδινής Ηραίας είναι πολύ κοντά μας και μας περιμένουν όλες τις εποχές και όλες τις ημέρες του χρόνου.

 

Αν θελήσετε να επισκεφθείτε την περιοχή μας από Αθήνα, Τρίπολη, Βυτίνα, ακολουθώντας τον επαρχιακό δρόμο για Δημητσάνα πλάι στο Λούσιο ποταμό έχετε δύο διαδρομές να επιλέξετε. Η μία μόλις περάσετε το στενό γεφυράκι του Σαρά να στρίψετε δεξιά και σε 10 χλμ. διαδρομή, δρόμος ασφαλτοστρωμένος φθάνετε στο χωριό Σέρβου.

 

image222

image239 Η εκκλησία της Αγ. Παρασκευής

Μεσαιωνικό, πανέμορφο χωριό, με παραδοσιακά πέτρινα σπίτια, πετρόχτιστες βρύσες με δύο λιθόκτιστους ξεχωριστούς ναούς της Παναγίας και της Ζωοδόχου Πηγής.

Πίνεις κρύο νερό με λουκουμάκι στο καφενείο του Μήτσιου Ρουσιά, πίνεις τσίπουρο στο παραδοσιακό καφενείο του μπάρμπα Νίκου του Τρουπή, αν πεινάς δεν έχεις παρά να καθήσεις στο μαγαζί του Γιάννη Ρουσιά και να παραγγείλεις μπακαλιάρο σκορδαλιά, σουβλάκι, καγιανά, γίδα βραστή και μέχρι να ετοιμαστεί το τραπέζι αν κάνεις κέφι μπορείς να παίξεις και καμιά δηλωτή με τον Ανδρέα τον Ανδριόπουλο, το Θάνο το Μπόρα, το Γιώρη το Μπουρνά και άλλους δεινούς παίχτες της δηλωτής και να σε κεράσουν το κρασί οι φιλόξενοι Σερβαίοι. Οτιδήποτε άλλο χρειαστείς μπορείς να επισκεφθείς το Μίνι Μάρκετ του Γιώργου Λιατσόπουλου. Από του Σέρβου μπορείς να ακολουθήσεις δυο διαδρομές. Η μία κατηφορίζοντας βορειοδυτικά σε οδηγεί στον οικισμό Αράπηδες. Το χωριό του Προέδρου της Αδελφότητας Σερβαίων, γιατρού καρδιολόγου Ηλία Χειμώνα. Το χωριό είναι απλωμένο σε πλαγιά με πολλές καρυδιές, κερασιές και αμπέλια. Μπορείς να αγοράσεις κουνέλια, κοτόπουλα από την μικρή φάρμα του Ιωάννη Παγκράτη, αν τύχει και πας του Αγίου Κωνσταντίνου που είναι το πανηγύρι θα φας γίδα βραστή, τυρί φρέσκο και θα προμηθευτείς χαμομήλι από τη Σταμάτα.

Από τους Αράπηδες συνεχίζεις κατηφορίζοντας φθάνεις στην Κοκκινορράχη.

image225

Εκεί μπορείς να πάρεις μια ανάσα στο καφενεδάκι του Παναγιώτη Θανόπουλου, να αγοράσεις παραδοσιακό γιδίσιο τυρί και κατσικίσιο κρέας από το Λεμόνη και το Λοχία. Επίσης χοιρινό, κουνέλι, κοτόπουλο, αυγά από το Γιάννη Γιαννόπουλο.

Αν τύχει και είσαι 23 Αυγούστου κάθισε στο παραδοσιακό πανηγυράκι να παρακολουθήσεις Θεία Λειτουργία στο εκκλησάκι της Παναγιάς, τα εννιάμερα, να καθίσεις κάτω από τον ίσκιο των σφενταμιών ακακιών δίπλα στις φτέρες και τα αμπέλια, να πιεις ντόπιο κρασί, να φας γίδα βραστή, ψωμί ζυμωτό, τυρί φέτα, ντομάτα από τα περιβόλια και να απολαύσεις Μωραΐτικη δημοτική μουσική από λαϊκούς, δημοτικούς οργανοπαίχτες.

Συνεχίζοντας νοτιοανατολικά τη διαδρομή και αφού περάσεις το γεφυράκι πάνω από το φαράγγι της Γκούρας, φθάνεις στη Λυσσαρέα.

image227

Χωριό όμορφο κτισμένο ανάμεσα σε δύο λόφους, με πέτρινα σπίτια κτισμένα από ντόπιους μαστόρους, με δύο ωραίες εκκλησίες βασιλικού ρυθμού, τον Άγιο Νικόλαο, πολιούχο του χωριού και τον Άγιο Γεώργιο, με καμπαναριό ενσωματωμένο επάνω στο ναό, παλιός ναός του 18ου αιώνα και με παραδοσιακό παλιό διθέσιο Δημοτικό Σχολείο, ανακαινισμένο πλέον σήμερα στεγάζει το νεοϊδρυθέν Κέντρο Περιβαλλοντολογικής Εκπαίδευσης. Επίσης με πολλά πέτρινα αλώνια, πηγάδια, βρύσες, εξωκλήσια της Παναγίας, του Αγίου Αθανασίου και του Άι-Λιά. Πίνεις κρύο χωνευτικό νερό, ουζάκι, καφεδάκι και κρασάκι στο καφενείο του Κιμώγιαννη και στο καφενείο του Ντούβρα.

Αν βρεθείς τον Αύγουστο, θα περάσεις αξέχαστες φεγγαρόλουστες βραδιές διασκεδάζοντας με τους νέους που μαζί με το Σύλλογο οργανώνουν πολύ ωραίες πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις. Φεύγοντας από Λυσσαρέα και ακολουθώντας βορειοδυτικά τη διαδρομή φθάνεις στα Όχθια, αμφιθεατρικό πανέμορφο χωριό με απεριόριστη θέα προς την κοιλάδα του Λάδωνα και το Κατάκολο,

image231

πίνεις καφέ, ουζάκι, κρύο νερό στην πλατεία του χωριού, στο καφενεδάκι του συλλόγου, απολαμβάνοντας αυτή τη θέα. Αν βρεθείς στο πανηγύρι των Αγίων Αποστόλων στο Κεφαλάρι, που οργανώνει ο Σύλλογος Οχθιτών Τρίπολης,

κάτω από τα πλατάνια θα περάσεις δύο αξέχαστες βραδιές τρώγοντας ψητή γουρνοπούλα, γίδα βραστή και δεν θα ξεφύγεις από τους Οχθίτες να χορέψεις τσάμικο και καλαματιανό. Αλλά και στο πανηγύρι του Άι-Λιά στην πλατεία του χωριού που οργανώνει ο Σύλλογος Οχθιτών Αθήνας θα ευχαριστηθείς το ίδιο.

Η άλλη διαδρομή από του Σέρβου κατηφορίζοντας νοτιοδυτικά σε οδηγεί αφού περάσεις το περίφημο φαράγγι της Γκούρας στο Λυκούρεσι.

image233

Γραφικό πανέμορφο παραδοσιακό χωριό με πολλές καρυδιές και με μια ωραία πλακόστρωτη πλατεία μεταξύ του παλιού πετρόχτιστου σχολείου, που σήμερα λειτουργεί ως Πολιτιστικό Κέντρο

του χωριού και της πανέμορφης λιθόκτιστης με σκαλιστά αγκωνάρια εκκλησίας, της Ζωοδόχου Πηγής, χωριό του Αποστολόπουλου Θύμιου,

Γενικού Διευθυντή του Ε.Ο.Τ., λάτρη του ορειβατικού περιηγητικού τουρισμού. Στο Λυκούρεσι στο βουνό Αρτοζήνο το καλοκαίρι έχει το μεγάλο κοπάδι με γίδια ο γνωστός κτηνοτρόφος Σωτήρης Λαμπρόπουλος,

που το χειμώνα τα κατεβάζει στα παλιά τσιφλίκια της Λιοδώρας, όπως συνηθιζόταν τα παλιά χρόνια. Χειμώνα καλοκαίρι στα ήσυχα μονοπάτια, έξω από το χωριό προς Ψάρι θα συναντήσεις το μπάρμπα-Γιώρη το Ρούτουλα, να βόσκει τη δική του στάνη. Συνεχίζεις το δρόμο, φτάνεις στο Ψάρι.

image235

Επίσης πανέμορφο, παραδοσιακό χωριό, με την εκκλησία του Άι-Γιάννη. Εδώ η Αδελφότητα Ψαραίων κάνει το καλύτερο πανηγύρι, ξεκινάει με βραδιά νέων, βραδιά γερόντων και δύο βραδιές πανηγύρι με γουρνοπούλες, κοτόπουλα, γίδα βραστή τη μια βραδιά και την άλλη με νηστίσιμα, γίγαντες, μπακαλιάρο κ.ά. και πάντα με το καλύτερο κλαρίνο της περιοχής του γνωστού Μαυρέλια. Από φέτος θα αρχίσει να λειτουργεί και ο ξενώνας της Αδελφότητας Ψαραίων. Χωριό κατάλληλο για ωραίους, ήσυχους περιπάτους. Κατεβαίνοντας το δρόμο συναντάς τη διαδρομή δεξιά προς του Παλούμπα, την έδρα του Δήμου και αριστερά προς το χωριό Ράφτη.

 

Μία άλλη διαδρομή που μπορείτε να ακολουθήσετε μέσω Δημητσάνας. Μπαίνοντας στα πρώτα σπίτια της πόλης και ακριβώς απέναντι από το Κέντρο Υγείας θα στρίψετε δεξιά. Και ακολουθώντας τις ενδεικτικές πινα-κίδες, στα 15 χλμ., αφού περάσετε από Ζάτουνα, Μελισσόπετρα (ωραία χωριά του Δήμου Δημητσάνας), κατηφορίζοντας τον ελικοειδή επαρχιακό δρόμο απολαμβάνοντας το ωραίο ηλιοβασίλεμα, τις μυρωδιές από τα ανθισμένα σπάρτα, τα ωραία χωριά ακροβολισμένα σε μικρούς λόφους, σε πεδιάδες δεξιά και αριστερά του Αλφειού ποταμού, φθάνετε στο πρώτο χωριό του Δήμου μας – την Αράχωβα.

image206

Είναι χωριό καταπράσινο με πανήψυλες καρυδιές και λεύκες, με τρεχούμενα νερά και το περίφημο κεφαλάρι της Αράχωβας.
Ο Σύλλογος οργανώνει με μεγάλη επιτυχία το Πανηγύρι στις 8 Σεπτέμβρη κάτω από τον βαθύ ίσκιο των καρυδιών στο εκκλησάκι της Παναγίας. Μπορείς να απολαύσεις γίδα βραστή, πολλά ζαρζαβατικά από τους κήπους με τα κηπευτικά, και να διασκεδάσεις με την περίφημη Ορχήστρα του Μαυρέλια.

Συνεχίζοντας μετά την Αράχωβα το δρόμο, φθάνεις στο πολύ περιποιημένο – νοικοκυρεμένο μεγάλο χωριό του Ράφτη

image210

με εισόδους – εξόδους δεντροφυτεμένες και ηλεκτροφωτισμένες.

Στην αρχή του χωριού και στα αριστερά είναι το εξωκκλήσι των Ταξιαρχών χτισμένο στην πλαγιά του βουνού. Και δίπλα του διακρίνεις γκρεμισμένες Ενετικές πολεμίστρες. Λίγο πιο κάτω, δεξιά, λειτουργεί χειμώνα – καλοκαίρι, της Μαρίας Ντάβου το Εργαστήρι Παραδοσιακών Προϊόντων (χυλοπίτες, τραχανάς και άλλα). Λειτουργούν δύο ξενώνες : Ο Ξενώνας της Αδελφότητας και ο Ξενώνας του Γεωργακοπουλείου Ιδρύματος με Λαογραφικό Μουσείο και εστιατόριο που το λειτουργεί η Κανέλλα Γιώτη – Αγγελοπούλου.

Υπάρχει πισίνα της Αδελφότητας που λειτουργεί το καλοκαίρι με αναψυκτήριο.
Επίσης υπάρχει Μίνι Μάρκετ της Πόπης Λούτα – Ντάβου και Παραδοσιακά Γαλακτοκομικά Κώστα Ντάβου, Κώστα και Γεωργίας Αγγελακοπούλου, Βασίλη Γεωργακόπουλου, Δημήτρη Ασημακόπουλου, αυγά – κοτόπουλα Φώτη Μητρόπουλου. Ακόμη λειτουργεί ταβέρνα – ψησταριά Ηλία Δημ. Αγγελακόπουλου και καφενείο Ντίνας και Γιώργου Αγγελακόπουλου. Της Αγίας Παρασκευής, η Αδελφότης Ραφταίων οργανώνει μαζί με τα μαγαζιά στην πλατεία του χωριού, δύο βραδιές πολύ ωραίο πανηγύρι με ορχήστρα.
Αριστερά της πλατείας του Ράφτη γύρω στα τρία χιλιόμετρα συναντάμε το χωριό Αγάλω

image212

με ωραία πετρόκτιστα σπίτια που διακρίνονται για την παραδοσιακή τους Αρχιτεκτονική.

Στο πανηγύρι του Αγίου Πνεύματος στο κυλικείο του Συλλόγου μετά τη Θεία Λειτουργία όλοι μαζί οι προσκυνητές απολαμβάνουν προβατίνα βραστή με άφθονο κρασί. Εδώ θα βρείτε και ωραία γραβιέρα του Θανάση Τσίτουρα.

 

Συνεχίζοντας τη διαδρομή αριστερά, ο δρόμος οδηγεί στο Μπαρδάτσι

image214

όμορφο πεδινό χωριουδάκι κτισμένο κοντά στην όχθη του αλφειού ποταμού. Ο Σύλλογος οργανώνει ωραίο πανηγύρι στις 21 Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου) στο ανακαινισμένο σχολείο που το λειτουργούν ως Πολιτιστικό Κέντρο.

Δεξιά φθάνεις στου Κοκορά,

image216

χωριό κτισμένο πάνω σε λοφίσκο στην κορυφή του οποίου δεσπόζει η πέτρινη εκκλησία του Προφήτη Ηλία.

Χωριό παραδοσιακό με τους περισσότερους νέους, που ασχολούνται κυρίως με κτηνοτροφία και γεωργία.

Ο Σύλλογος μαζί με τους αδελφούς Βούλγαρη οργανώνουν τα πανηγύρια του Αϊ – Λιά στις 20 Ιουλίου και της Παναγίας 23 Αυγού-στου, τα Κούλουμα της Καθαράς Δευτέρας και τη Γιορτή της Ρίγανης στις 20 Ιουνίου (η οποία καλλιεργείται από το Γιάννη Σεφερλή). Με την ευκαιρία της Γιορτής της Ρίγανης Ο Δήμος με το Τοπικό Συμβούλιο, τον Σύλλογο και τους παραγωγούς καθιέρωσε Έκθεση Αγροτικών Παραδοσιακών Προϊόντων καθώς και Ημερίδα με θέματα που απασχολούν την περιοχή.

Μπορείς να αγοράσεις κτηνοτροφικά προϊόντα (τυρί, μυζήθρα κ.ά.) που παράγονται με τον παραδοσιακό τρόπο. Μπορείς ακόμη να καθίσεις στην Ταβέρνα της Ουρανίας Βούλγαρη και να απολαύσεις κόκορα ριγανάτο, παστό και άλλα εδέσματα. Ή κάτω από την κληματαριά της Γιαννιάς Παπακωνίνου να αολαύσεις τσίπουρο, ουζάκι, καφέ και ωραίο καγιανά με φρέσκα αυγά από τις κότες της.

Φεύγοντας από Κοκορά – στο ένα χιλιόμετρο – συναντάς το χωριό Κακουρέικα,

image218

πετρόκτιστο, παραδοσιακό χωριό κτισμένο στην πλαγιά του λόφου Τζιαράκα στην παραποτάμια κοιλάδα του Αλφειού κοντά στις Πηγές Γκολέμη. Χωριό που παράγει μεγάλη ποσότητα λαδιού, κτηνοτροφικά προϊόντα, κηπευτικά κ.λ.π. Μπορείς να καθίσεις στην Ταβέρνα της Γιάννας Κωστάρα και να απολαύσεις κόκορα με χυλοπίτες, μπακαλιάρο σκορδαλιά, ντοματοκαγιανά, καγιανά με παστό και άλλα εδέσματα.

Στο καφενείο του Μιχαλόπουλου να πάρεις τσίπουρο, ουζάκι, κρασί και καφέ. Ο Σύλλογος και ο Παναγιώτης Κωστάρας στις 29 Αυγούστου – «του ΑΓιαννιού» - οργανώνουν πανηγύρι στην πλατεία της εκκλησίας με γίδα βραστή, γουρουνοπούλα, σουβλάκια, και με την ορχήστρα να παίζει όλους τους χορούς.

Κατηφορίζοντας προς την κοιλάδα του Αλφειού περνάς από την Πηγή Καρατζά με το κάτασπρο εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου όπου στις 21 Μαΐου γίνεται κάτω από τα πλατάνια, τις φτέρες και τα αγριολούλουδα - λόγω Άνοιξης – ένα από τα καλύτερα παραδοσιακά πανηγύρια της περιοχής. Η φιλοξενία των κατοίκων, τα εδέσματα και το κρασί που φέρνουν από τα σπίτια τους, τα τρεχούμενα νερά, η ομορφιά της φύσης και τα κελαϊδίσματα των πουλιών μαζί με το κλαρίνο του Μαυρέλια θα επηρεάσουν τη διάθεσή σου και είναι βέβαιο ότι θα χορέψεις ένα τσάμικο ή καλαματιανό. Συνεχίζοντας το δρόμο δεξιά αφήνεις τα μεγάλα κτήματα «του Αντωνόπουλου» με τα πέτρινα κτίσματα και τους φοίνικες απολαμβάνοντας τις ατέλειωτες ομορφιές της παραποτάμιας διαδρομής του Αλφειού, φτάνεις στο χωριό Άγιο Ιωάννη.

image220

Το χωριό αυτό είναι κτισμένο πάνω στην Αρχαία Ηταία.

Εδώ λειτουργεί σύγχρονο Ελαιουργείο του Κων/νου Αλβενιώτη Δημοτικού Συμβούλου, Αλουμινοκατασκευές του Σαρακά Αθανασίου – παρέδρου του χωριού – και μπορείς να προμηθευτείς κάρβουνα – καυσόξυλα από του Γιώργου Πισιμήση, κηπευτικά (πεπόνια, καρπούζια, ντομάτες) από την Φωτούλα Σαρακά καθώς και καλής ποιότητας ελαιόλαδο από Λιβενιώτη Παναγιώτη και Λυμπερόπουλο Γιώργο.

 

Από τον άγιο Ιωάννη ο δρόμος μας οδηγεί αριστερά στο κεφαλοχώρι της πεδινής Ηραίας – το Πυρρί.

arkadia_piri

Παλαιότερα το χωριό παρήγαγε φυστίκια, καλαμπόκια και μεγάλη ποσότητα κρασιού. Σήμερα τα προϊόντα αυτά παράγονται σε μικρότερες ποσότητες – πλην όμως παράγονται και νέα προϊόντα όπως γραβιέρα, κοτόπουλα, αυγά, γαλοπούλες (που μπορείς να αγοράσεις από τον Παν. Αντωνόπουλο, τον Δημ. Ροζάκο και άλλους). Επίσης μπορείς να καθίσεις στα καφενεδάκια του Δημήτρη Καρτσακούλη και Αθανασίου Ρογάκου, να πιεις ουζάκι, τσιπουράκι, κρασάκι και να παίξεις και καμιά δηλωτή.

Ο Σύλλογος οργανώνει με επιτυχία πολλές εκδηλώσεις, όπως Γιορτή Καρναβαλιού τις Απόκριες, πανηγύρι τον Δεκαπενταύγουστο – που είναι από τα καλύτερα της περιοχής διότι συγκεντρώνει και κόσμο από τους όμορους Δήμους – καθώς και τα «Πύρια» τα οποία περιλαμβάνουν διάφορες εκδηλώσεις αθλητικές και εθίμων (σκάκι, σκυταλοδρομία, ψήσιμο καλαμποκιού κ.λ.π.).

 

 

Αντιδήμαρχος Ελένη Χριστοπούλου – Θανοπούλου


Εικόνες από το χωριό

 

Newsflash - Ξέρετε ότι...

Το 1952 εκδηλώθηκε επιδημία τύφου στο χωριό. Οι υγειονομικές αρχές τότε θεώρησαν σαν αιτία της μόλυνσης τις κορύτες στις βρύσες και στα πλαίσια των έργων εξυγίανσης αντικατέστησαν τις καλαίσθητες πέτρινες πελεκητές κορύτες με ακαλαίσθητους μεταλλικούς σωλήνες. Δεν τους πέρασε από το μυαλό ότι το νερό θα μπορούσε να είχε μολυνθεί από το πέρασμά του κάτω από αυλές και σπίτια, αφού οι βρύσες ήταν σε σημείο χαμηλότερο από τα σπίτια. Το υδραγωγείο που έφερε καθαρό νερό από την Κοκκινόβρυση έγινε αργότερα, το 1959.